24 thg 9, 2015
23 thg 9, 2015
Xem truyện ngắn Sáo diều trừ ôn dịch
Bọn trẻ chăn trâu trong xóm chiều nào cũng vậy cứ xúm bên ông Thứ dưới gốc đa đầu làng để chơi thả diều. Chúng còn được nghe ông kể rất nhiều chuyện đủ loại: nào là Thạch Sanh, Tấm Cám, Trạng Hiền và những chuyện người “khách” dấu của ngày xưa ...
Chuyện nào ông Thứ kể chúng cũng há mồm nghe như nuốt từng lời. Ông già kể lúc to lúc nhỏ, ánh mắt ông lúc vui , lúc như huyền bí.Nhưng chỉ sau vài hôm bọn trẻ lại bắt ông kể lại từ đầu. Hôm nay ông Thứ kể chuyện về con diều sáo. Câu chuyện cuốn hút bọn trẻ như con diều gặp gió mang bao điều kỳ diệu.Sau một hồi kể, ông Thứ ngừng lại hỏi:
-Thế có cháu nào biết tại sao người xưa làm con diều bay lên trời lại mang bộ sáo kêu vang không ?
Bọn trẻ nhìn nhau lắc đầu. Ông Thứ giọng nhỏ xuống như lo sợ :
- Để trừ ma đấy!
Bọn trẻ quá bất ngờ trợn mắt sửng sốt:
- Eo ơi! Lại có chuyện ma quỷ vậy ông!
Cu Tèo là cậu bé trán dô, gan lỳ nhất cả bọn mà cũng đã tái mặt, nó cố mạnh dạn:
- Ông ơi! Kể cho chúng cháu nghe đi ông! Rồi cả bọn trẻ cùng theo mồm Tèo năn nỉ đòi nghe tuy mặt đứa nào cũng đã tái mét...
Ông Thứ chậm rãi : - Ngày xưa... cứ đến mùa hè là rất nhiều dịch bệnh. Có làng bị quan ôn bắt tội, nhiều người chỉ sau một trận đau bụng nôn mửa, tiêu chảy là chết liền.Quan trên sai lính tráng về cắm cờ trắng cao ngất ở đầu làng, ở cuối làng rồi rắc vôi bột trắng toát quanh làng, khắp ngõ. Quan còn ra lệnh cấm dân các nơi lai vãng tới đây , còn người làng đó cũng không được đi đâu. Nhiều người chết chưa kịp chôn cất thì đã có nhà khác kêu trời vì có người nhà lại ra đi! Cả làng khăn tang trắng lốp mọi mái đầu!
Kể tới đây thì mặt bọn trẻ đứa nào cũng trắng bệch, nhiều đứa thốt lên : - Khiếp quá! Sao lại thế hở ông?
Ông Thứ nói rất khẽ, tiếng như gió thoảng: - Quan ôn bắt dịch đấy!
Bọn trẻ lo sợ hiện rõ trên mặt tự nhiên nép sát vào nhau, nhưng với tính tò mò chúng lại thều thào năn nỉ: - Sao quan ôn lại bắt dịch làng ấy?
Giọng ông Thứ trầm xuống, nhỏ lại:- Vì dân làng naỳ có nhiều người ăn ở không tốt, rượu chè cờ bạc, đánh đập vợ con, buôn gian bán lận, sống lười biếng lừa đảo nên Diêm vương sai “quan ôn” đến bắt tội chứ sao!
Cu Tèo vẫn thắc mắc: Ông ơi, thế thì sáo diều có liên quan gì tới ma quỷ và quan ôn?
Ông Thứ vơ cái điếu cày rít một hơi thuốc lào rồi thong thả: - Cứ từ từ ông kể tiếp. Kìa trâu của cháu nào sắp ăn lúa ! Ra đuổi nhanh lên!
Như sực tỉnh, cu Tèo vèo đi, loáng sau lại xán bên ông Thứ: - Kể đi ông!
-Ừ...Con người bấy giờ sợ quan ôn lắm nên họ nghĩ cách làm ra con diều thả lên trời. Ban ngày các quan ôn mải đùa giỡn chơi diều nên quên cả việc đi bắt tội làm cho con người đỡ bị đau ốm hơn.
Tèo hỏi dồn: - Thế còn sáo diều, ông kể tiếp đi!
- Sáo diều để đeo vào diều thả ban đêm, quỷ xứ quan ôn nghe tiếng sáo diều tưởng vùng này là đất của Phật nên chúng sợ mà tránh xa.
Tèo vặn lại: - Thế sao quỷ lại tưởng là đất Phật?
Ông Thứ giải thích: - Các cháu có nghe tiếng sáo diều như tiếng chuông chùa không nào ? Mà chuông chùa là tiếng nói của Phật đấy! Lời của Phật vang vọng rất xa...rất xa........
Tèo hùa theo: - Thảo nào các cụ khắp nơi hay thả diều vào buổi chiều và những đêm trăng sáng.
Ông Thứ đồng tình: - Đúng thế đấy các cháu, từ đấy dân làng mọi nơi hay thả diều sáo. Sau này con người ta sống với nhau tốt hơn , còn tìm ra nhiều thuốc chữa bệnh không sợ quan ôn dịch bệnh nữa , nhưng thói quen thả diều thì laị không quên được vì nó đã trở thành trò chơi thú vị để cho con người vui vẻ , làm việc không biết mỏi. Họ tin rằng con diều sáo đem lại nhiều điều tốt lành. Người xa nhà khi về tới làng nghe tiếng sáo diều thì lòng rộn ràng như ấm cả tình quê ...
Bây giờ thì bọn trẻ không còn tái mặt nữa,những đôi mắt ngây thơ long lanh hẳn lên,chúng vỗ tay tranh nhau nói: - Ông dạy chúng cháu làm sáo diều nhé!
- Được rồi, nghỉ hè các cháu đến đây ông sẽ bảo cách làm .
Bé Đào mặc cả: - Nhưng làm sáo kêu như tiếng chuông chùa cơ!
Khó đấy! Ông Thứ vừa nói vừa gật gật đầu. Các cháu phải tập làm dần, sáo phải làm rất tỷ mỷ, gọt từng tỵ , từng tỵ, khéo léo. Còn phải thử giọng cho sáo, còn căn chỉnh kỹ càng để chọn những chiếc sáo có tiếng hợp nhau rồi kết thành bộ thì mới ra tiếng cồng, tiếng chiêng, tiếng chuông chùa...
- Thế thì khó thật , nhưng chúng cháu sẽ cố. Cu Tèo nói như giao kèo:
- Nhất định ông dạy chúng cháu nhé!
- Được, được,,,ông sẽ dạy các cháu.
Lập tức những bàn tay nhỏ bé đầy sung sướng nắm chặt hai bàn tay xương xương ông già lay mãi trong tiếng cười ròn tan của cả bọn.
Mải câu chuyện, ông cháu quên cả bóng chiều đã sẫm dần, bọn trẻ vội vã thu diều,dắt trâu. Con dường ngoằn nghoèo về làng, bóng một ông già lững thững, phía sau là lũ trẻ dong đàn trâu đếm bước lặn dần sau lũy tre làng. Mảnh trăng lưỡi liềm phía xa cũng mờ mờ sáng ...
15-8-2009 BKL.
Chuyện nào ông Thứ kể chúng cũng há mồm nghe như nuốt từng lời. Ông già kể lúc to lúc nhỏ, ánh mắt ông lúc vui , lúc như huyền bí.Nhưng chỉ sau vài hôm bọn trẻ lại bắt ông kể lại từ đầu. Hôm nay ông Thứ kể chuyện về con diều sáo. Câu chuyện cuốn hút bọn trẻ như con diều gặp gió mang bao điều kỳ diệu.Sau một hồi kể, ông Thứ ngừng lại hỏi:
-Thế có cháu nào biết tại sao người xưa làm con diều bay lên trời lại mang bộ sáo kêu vang không ?
Bọn trẻ nhìn nhau lắc đầu. Ông Thứ giọng nhỏ xuống như lo sợ :
- Để trừ ma đấy!
Bọn trẻ quá bất ngờ trợn mắt sửng sốt:
- Eo ơi! Lại có chuyện ma quỷ vậy ông!
Cu Tèo là cậu bé trán dô, gan lỳ nhất cả bọn mà cũng đã tái mặt, nó cố mạnh dạn:
- Ông ơi! Kể cho chúng cháu nghe đi ông! Rồi cả bọn trẻ cùng theo mồm Tèo năn nỉ đòi nghe tuy mặt đứa nào cũng đã tái mét...
Ông Thứ chậm rãi : - Ngày xưa... cứ đến mùa hè là rất nhiều dịch bệnh. Có làng bị quan ôn bắt tội, nhiều người chỉ sau một trận đau bụng nôn mửa, tiêu chảy là chết liền.Quan trên sai lính tráng về cắm cờ trắng cao ngất ở đầu làng, ở cuối làng rồi rắc vôi bột trắng toát quanh làng, khắp ngõ. Quan còn ra lệnh cấm dân các nơi lai vãng tới đây , còn người làng đó cũng không được đi đâu. Nhiều người chết chưa kịp chôn cất thì đã có nhà khác kêu trời vì có người nhà lại ra đi! Cả làng khăn tang trắng lốp mọi mái đầu!
Kể tới đây thì mặt bọn trẻ đứa nào cũng trắng bệch, nhiều đứa thốt lên : - Khiếp quá! Sao lại thế hở ông?
Ông Thứ nói rất khẽ, tiếng như gió thoảng: - Quan ôn bắt dịch đấy!
Bọn trẻ lo sợ hiện rõ trên mặt tự nhiên nép sát vào nhau, nhưng với tính tò mò chúng lại thều thào năn nỉ: - Sao quan ôn lại bắt dịch làng ấy?
Giọng ông Thứ trầm xuống, nhỏ lại:- Vì dân làng naỳ có nhiều người ăn ở không tốt, rượu chè cờ bạc, đánh đập vợ con, buôn gian bán lận, sống lười biếng lừa đảo nên Diêm vương sai “quan ôn” đến bắt tội chứ sao!
Cu Tèo vẫn thắc mắc: Ông ơi, thế thì sáo diều có liên quan gì tới ma quỷ và quan ôn?
Ông Thứ vơ cái điếu cày rít một hơi thuốc lào rồi thong thả: - Cứ từ từ ông kể tiếp. Kìa trâu của cháu nào sắp ăn lúa ! Ra đuổi nhanh lên!
Như sực tỉnh, cu Tèo vèo đi, loáng sau lại xán bên ông Thứ: - Kể đi ông!
-Ừ...Con người bấy giờ sợ quan ôn lắm nên họ nghĩ cách làm ra con diều thả lên trời. Ban ngày các quan ôn mải đùa giỡn chơi diều nên quên cả việc đi bắt tội làm cho con người đỡ bị đau ốm hơn.
Tèo hỏi dồn: - Thế còn sáo diều, ông kể tiếp đi!
- Sáo diều để đeo vào diều thả ban đêm, quỷ xứ quan ôn nghe tiếng sáo diều tưởng vùng này là đất của Phật nên chúng sợ mà tránh xa.
Tèo vặn lại: - Thế sao quỷ lại tưởng là đất Phật?
Ông Thứ giải thích: - Các cháu có nghe tiếng sáo diều như tiếng chuông chùa không nào ? Mà chuông chùa là tiếng nói của Phật đấy! Lời của Phật vang vọng rất xa...rất xa........
Tèo hùa theo: - Thảo nào các cụ khắp nơi hay thả diều vào buổi chiều và những đêm trăng sáng.
Ông Thứ đồng tình: - Đúng thế đấy các cháu, từ đấy dân làng mọi nơi hay thả diều sáo. Sau này con người ta sống với nhau tốt hơn , còn tìm ra nhiều thuốc chữa bệnh không sợ quan ôn dịch bệnh nữa , nhưng thói quen thả diều thì laị không quên được vì nó đã trở thành trò chơi thú vị để cho con người vui vẻ , làm việc không biết mỏi. Họ tin rằng con diều sáo đem lại nhiều điều tốt lành. Người xa nhà khi về tới làng nghe tiếng sáo diều thì lòng rộn ràng như ấm cả tình quê ...
Bây giờ thì bọn trẻ không còn tái mặt nữa,những đôi mắt ngây thơ long lanh hẳn lên,chúng vỗ tay tranh nhau nói: - Ông dạy chúng cháu làm sáo diều nhé!
- Được rồi, nghỉ hè các cháu đến đây ông sẽ bảo cách làm .
Bé Đào mặc cả: - Nhưng làm sáo kêu như tiếng chuông chùa cơ!
Khó đấy! Ông Thứ vừa nói vừa gật gật đầu. Các cháu phải tập làm dần, sáo phải làm rất tỷ mỷ, gọt từng tỵ , từng tỵ, khéo léo. Còn phải thử giọng cho sáo, còn căn chỉnh kỹ càng để chọn những chiếc sáo có tiếng hợp nhau rồi kết thành bộ thì mới ra tiếng cồng, tiếng chiêng, tiếng chuông chùa...
- Thế thì khó thật , nhưng chúng cháu sẽ cố. Cu Tèo nói như giao kèo:
- Nhất định ông dạy chúng cháu nhé!
- Được, được,,,ông sẽ dạy các cháu.
Lập tức những bàn tay nhỏ bé đầy sung sướng nắm chặt hai bàn tay xương xương ông già lay mãi trong tiếng cười ròn tan của cả bọn.
Mải câu chuyện, ông cháu quên cả bóng chiều đã sẫm dần, bọn trẻ vội vã thu diều,dắt trâu. Con dường ngoằn nghoèo về làng, bóng một ông già lững thững, phía sau là lũ trẻ dong đàn trâu đếm bước lặn dần sau lũy tre làng. Mảnh trăng lưỡi liềm phía xa cũng mờ mờ sáng ...
15-8-2009 BKL.
Đọc truyện ngắn Cánh diều xưa
CÁNH DIỀU XƯA
(Trích chuyện ngắn Âm điệu sáo diều của BKL)
… Suốt gần nửa tháng trời không ra khỏi nhà, ông Kim hy húi vót nan, cắt gián, gọt giũa ...và ngắm nghía. Bàn tay ông sau hơn ba chục năm cầm phấn nay trở về những thao tác cũ vẫn khéo léo, cẩn thận từng ly...và thế là một con diều đeo bộ sáo tre đã có mặt. Ngắm cánh diều dáng xưa quen thuộc mà lòng ông Kim hân hoan, vui như trẻ lại.
Mấy hôm sau ông Tứ đến thăm bạn, vừa vào trong nhà đã nhìn thấy con diều mới tinh treo ngay ngắn trên tường , ông vừa ngạc nhiên, vừa mừng vui khôn xiết như gặp lại ccố nhân xa vắng lâu ngày. Hai ông già nâng chén trà nóng và ôn những kỷ niệm về cánh diều quê mình, câu chuyện xưa cứ như pháo hoa nổ bùng. Ông Kim vui vẻ :
Ông Tứ này, đố ông biết cụ Nguyễn Du có thich chơi diều sáo không nào?
Ông Tứ ngây người chưa biết trả lời thế nào thì ông Kim đã giải thích:
- Này nhé, cụ Nguyễn rất thich chơi diều mà còn thưởng thức sáo diều quá tinh tế nữa là đằng khác: -Trong như tiếng hạc bay qua,
Đục như nước suối mới sa nửa vời .
Tiếng khoan như gió thoảng ngoài,
Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa...Đúng là Cụ tả tiếng sáo đã hay mà còn chơi đủ các loại sáo nữa là gì!
Ông Tứ nghe giải thích cứ nhắm mắt cười: - Ông Kim ơi là ông Kim, đấy là mấy vần Cụ tả ngón đàn của cô Kiều đâu phải tiếng sáo diều cưng của
Ông !
Không để ông Tư phản bác, ông Kim chống chế :
- Thì cụ Nguyễn chơi diều giỏi nên đã lồng tiếng sáo diều phổ vào đàn thì sao nào? Còn nữa: - Vầng trăng vằng vặc giữa trời ,
Đinh ninh hai miệng , một lời song song... Ông thấy chưa ? Cụ Nguyễn chơi diều giỏi mà còn gọt sáo quá tài, hai miệng sáo được căn chinh rất khéo nên mới đồng thanh như vậy, tuyệt thật! tuyệt thật!
Cả hai ông già cùng cười, hai chòm râu điểm bạc rung rung trong hương trà thơm nhè nhẹ hương nhài.
Thế rồi, vào một chiều nắng nhạt dạo cuối tháng ba lúc gió nồm nam lướt mạnh ngọn tre, phía đồng xa bỗng văng vẳng tiếng chuông chùa thong thả .
Lạ thay! Tiếng chuông mãi chẳng dứt, kéo dài như vô tận...êm êm ... trầm mặc ... như đến từ một cõi thiền! Mấy người làm đồng dừng tay , dõi mắt về phía đồng Chùa ...Ơ kìa! đám trẻ trâu đang hò reo quanh hai ông già cùng đang ngước cổ nhìn trời – trên đó là một cánh diều ! Đúng là một con diều sau mấy chục năm vắng bóng! Cánh diều xưa trở lại với quê ta rồi, nó cong như vầng trăng khuyết đang đứng chơi vơi giữa trời ngân nga tiếng gió, êm êm trong cái tình làng quê, của lũy tre làng, của cây đa bến nước...
Góc trời đồng Chùa như đang bừng lên một nét sống mới...
BKL.2007
Chùm thơ Diều Sáo Việt Nam hay
THUYỀN TRĂNG
Trời xanh thấp thoáng cánh diều bay,
Nổi “khúc nghê thường”, sáo ngất ngây!
Thuyền trăng ai chất đầy mơ ước ?
Bóng chiều ẩn hiện trĩu tầng mây!
XỐN XANG
Cánh diều ai thả vào thơ ?
Xốn xang bến nước, ngẩn ngơ cánh cò !
Sáo, hay ai thỉnh chuông chùa?
Bâng khuâng bến Đợi, mơ hồ sông Ngân?
TÌNH QUÊ
Gió nồm nam thổi liên hồi,
Diều ai tha thẩn lưng trời ngân nga ?
Tha hương lâu mới về nhà,
Rưng rưng tiếng sáo, đậm đà tình quê.
CÒN
Muốn tìm một phút thần tiên,
Muốn nghe biển lặng, sóng yên cũng đành!
Dòng đời bề bộn âm thanh!
Còn đây tiếng sáo quê mình trong veo.
GỬI ANH
Anh về thắng cảnh chùa Hương,
Nhà em cách một độ đường chẳng xa.
Đầu làng tiếng sáo ngân nga,
Nương dâu xanh mướt, thẩn tha cánh diều.
Nuột nà áo lụa người Sêu,
Tơ vàng xe sợi dây diều tặng anh.
Người viết: Bùi Kim Long
16 thg 9, 2015
Diều sáo việt nam ở các vùng miền
Diều sáo là một thú vui, một nét văn hóa truyền thống của Việt Nam đã có từ bao đời nay. Gần đây thú chơi diều sáo đang phát triển mạnh mẽ với nhiều người đam mê ở rất nhiều địa phương, vùng miền tổ quốc. Hôm nay tôi xin liệt kê ra những vùng miền có thú chơi diều mà tôi đã từng biết đến.
Diều sáo Bá Giang
Ở làng Bá Giang chơi diều sáo gắn liền với sự tích ông Nguyễn Cả, là tướng giỏi của Vua Đinh Tiên Hoàng, mở hội khao quân khi đã đánh thắng quân xâm lược trở về làng báo công. Ngày nay, thú chơi diều sáo vẫn là một thú chơi tao nhã của làng, hằn năm làng Bá Giang lại tổ chức lễ hội thả diều vào ngày rằm thắng 3 âm lịch.
Diều sáo Mỹ Đức
Ông là một trong những người đi đầu trong việc ứng dụng âm nhạc để làm sáo diều với các hợp âm khác nhau vào tiếng sáo.
Diều sáo Đại Trà-Kiến thụy-Hải Phòng
Diều sáo Đại Trà - Kiến Thụy - Hải Phòng
Sáo diều - Đại Trà - Kiến thụy -Hải Phòng
Diều sáo Thủy Nguyên- Hải Phòng
Diều sáo Thủy Nguyên - Hải Phòng
Sáo Diều Thủy Nguyên - Hải Phòng
Diều sáo Thái Bình
Diều sáo Thái Bình
Sáo diều Thái Bình
Diều sáo Nam Định
Diều sáo Nam Định
Ngoài các vùng miền địa phương nói trên hiện nay còn rất nhiều nơi chơi diều sáo và có rất nhiều cải tiến cho diều sáo để diều đẹp hơn, nhẹ hơn, thích hợp với nhiều nơi hơn.
Đăng ký:
Bài đăng
(
Atom
)